โครงการสำรวจเอกสารโบราณ ประจำปีงบประมาณ 2566 ครั้งที่ 2 จังหวัดอุดรธานี ขอนแก่น และนครราชสีมา ระหว่างวันที่ 11-19 มกราคม 2566 สำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม โดย กลุ่มงานสำรวจเอกสารโบราณ กลุ่มหนังสือตัวเขียนและจารึก ดำเนินโครงการสำรวจเอกสารโบราณ มีผู้ไปปฏิบัติงานตามโครงการจำนวน 5 รายดังนี้ 1. นางสาววชรพร อังกูรชัชชัย นักภาษาโบราณชำนาญการ (หัวหน้ากลุ่มงานสำรวจเอกสารโบราณ) 2. นายสันติ วงศ์จรูญลักษณ์ นักภาษาโบราณชำนาญการ 3. นางรตนาภรณ์ สอาดโอษฐ์ นักภาษาโบราณปฏิบัติการ 4. นายจามีกร ชูทรัพย์ นักภาษาโบราณปฏิบัติการ 5. นายธน ซึมไพศาล พนักงานขับรถยนต์ คณะทำงานเข้าไปปฏิบัติงาน จำนวน 2 พื้นที่ ดังนี้ วัดป่าดงหนองตาล (โนนตูมสราราม) อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี ได้รับความเมตตาจากพระอธิการพิศนุ สนฺตมโน เจ้าอาวาส อนุญาตให้เข้าไปปฏิบัติงาน และมอบหมายให้พระมานะ อชฺชริโย และนายรัฐสิทธิ์ ชุมแสง คอยอำนวยความสะดวกแก่คณะทำงานคณะทำงานได้สำรวจและทำทะเบียนเอกสารโบราณประเภทคัมภีร์ใบลาน มีขั้นตอนดังนี้ 1. คัดแยกเอกสารตามลักษณะทางกายภาพ ดังนี้ - คัมภีร์ใบลานเส้นจาร ขนาดยาว - คัมภีร์ใบลานเส้นจาร ขนาดสั้น - คัมภีร์ใบลาน ไม่มีชื่อเรื่องหน้าปก - คัมภีร์ใบลานแตกผูก เป็นใบ ๆ ไม่สามารถนำเรื่องเดียวกันมารวมเป็นผูกได้ - คัมภีร์ใบลาน ที่มีเชื้อรา เมื่อคัดแยกหมดแล้ว นำคัมภีร์ใบลานเส้นจาร ขนาดยาว มาดำเนินการก่อนเป็นอันดับแรก และคัมภีร์ใบลานขนาดสั้นมาดำเนินการเป็นลำดับต่อไป โดยมีขั้นตอนดังนี้ 2. ปัดฝุ่น เปลี่ยนสายสนองที่ชำรุด เสริมปกหน้า-หลังผูกที่ไม่มีปก 3. ทำความสะอาดเช็ดเชื้อราออกจากคัมภีร์ใบลาน 4. อ่าน-คัดแยกคัมภีร์ใบลานตามชื่อเรื่อง 5. อ่านเพื่อหาชื่อเรื่อง คัมภีร์ใบลานที่ไม่มีปกหน้าชื่อเรื่อง 6. จัดมัดคัมภีร์ โดยนำเรื่องเดียวกัน ฉบับเดียวกัน มาจัดเข้ามัดก่อน 7. ลงทะเบียนในแบบบันทึกข้อมูล ทีละเรื่อง พร้อมทั้งให้เลขที่ 8. เขียนเลขที่ บนคัมภีร์ใบลานทุกผูก 9. ประทับตราของวัด บนคัมภีร์ใบลาน 10. ประทับตราของวัด บนไม้ประกับ 11. เขียนป้ายหน้ามัดของคัมภีร์ใบลาน 12. ห่อผ้า ทีละมัด 13. จัดเก็บ โดยเรียงตามเลขที่ ผลการดำเนินการลงทะเบียนและจัดเก็บเอกสารโบราณ ประเภทคัมภีร์ใบลาน และหนังสือสมุดไทย พบอักษรธรรมอีสาน อักษรไทยน้อย และอักษรธรรมล้านนา ภาษาไทย บาลี และเขมร อ่านและลงทะเบียนเสร็จเรียบร้อยแล้ว คัมภีร์ใบลาน เส้นจาร ขนาดยาว จำนวน 209 รายการ จัดกลุ่มลงทะเบียนได้ 54 เลขที่ จัดมัดได้ 27 มัด อ่านชื่อเรื่องแล้ว รอการลงทะเบียน ~คัมภีร์ใบลาน เส้นจาร ขนาดยาว จำนวน 30 รายการ ~คัมภีร์ใบลาน เส้นจาร ขนาดสั้น จำนวน 173 รายการรออ่านชื่อเรื่องและทำทะเบียน ~คัมภีร์ใบลาน จำนวน 148 รายการ ~หนังสือสมุดไทย จำนวน 10 รายการ วัดบึง (พระอารามหลวง) อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา  ปฏิบัติงานสำรวจและทำทะเบียนเอกสารโบราณ ประเภทคัมภีร์ใบลานและหนังสือสมุดไทย (ต่อเนื่องครั้งที่ 5) โดยได้รับความเมตตาจาก พระเทพสีมาภรณ์ เจ้าอาวาส อนุญาตให้เข้าไปปฏิบัติงานภายในวัด และมอบหมายให้นายไพฑูรย์ คงจันทร์ ไวยาวัจกร เป็นผู้ประสานงานและอำนวยความสะดวกแก่คณะทำงาน
คณะทำงานขอขอบพระคุณนายสมชัย ฟักสุวรรณ์ ข้าราชการบำนาญ (นักภาษาโบราณชำนาญการพิเศษ) ที่กรุณามาช่วยมัดห่อคัมภีร์ใบลาน
และขอขอบพระคุณนางสาวอิสรีย์ นวกุลย์ชัย ผู้มีจิตศรัทธาภาคประชาชน เป็นผู้สนับสนุนการอนุรักษ์มรดกไทยดีเด่น ประจำปี 2563 และคณะได้บริจาคผ้าห่อคัมภีร์ใบลาน และไม้ประกับ เพื่อการอนุรักษ์เอกสารโบราณ ให้วัดบึง(พระอารามหลวง) จังหวัดนครราชสีมา ผลการดำเนินการจัดเก็บเอกสารโบราณ ของวัดบึง (พระอารามหลวง) จัดเก็บคัมภีร์ใบลาน ฉบับพิมพ์ อักษรไทย จำนวน 2,526 รายการ จัดมัดได้ 53 มัด จัดเก็บคัมภีร์ใบลานแตกผูก เส้นจาร จำนวน 7 ห่อการดำเนินการ สำเร็จลงได้ด้วยดี จึงขอขอบพระคุณและขอบคุณทุกท่านที่ได้เมตตาและอำนวยความสะดวกเป็นอย่างดี โดยเฉพาะพระเทพสีมาภรณ์ เจ้าอาวาสวัดบึง จังหวัดนครราชสีมา พระอธิการพิศนุ สนฺตมโน เจ้าอาวาสวัดป่าดงหนองตาล จังหวัดอุดรธานี ท่านอธิบดีกรมศิลปากร ท่านผู้บริหารตามสายงาน หวังว่าจะได้รับความเมตตาอนุเคราะห์ ในโอกาสต่อไป