การที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนิรเลียบมณฑลฝ่ายเหนือในเดือนมกราคมพระพุทธศักราช ๒๔๖๙ นี้ พระราชประสงค์อันยิ่งใหญ่ ก็คือจักใคร่ได้ทรงสอดส่องสดบตรับฟังความเปนไปแลสุขุกข์ของอาณประชาราษฎร์ ตลอดจนทางดำนิรแห่งกิจการงานอันเกี่ยวแก่กสิกรรมและพนิชกรรมให้ทั่วถึง เพื่อเมื่อทรงพระราชดำริห์เห็นควรแก้ไขและส่งเสริมหรือทะนุบำรุงประการใด ก็จะได้พระราชทานบรมราโชบายต่อไป เพราะได้ทรงตระหนักในพระราชหฤทัยว่า ประเทศที่จะมีความจำเริญมั่งคั่งด้วยโภคทรัพย์ต้องอาศัยการทะนุบำรุงกสิกรรมและพนิชกรรมให้ไพศาลสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ทั้งนี้เปนพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าฯหาที่สุดมิได้

                ในสาวนการกสิกรรมนั้น พระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมาหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้นำวิธีการสหกรณ์มาใช้เปนเครื่องเกื้อหนุนประชาราษฎร์ แต่ พ.ศ. ๒๔๕๙ กล่าวคือ การให้ราษฎรจำพวกชาวนาเปนต้น รวบรวมกำลังกายกำลังทรัพย์ขึ้นเปนชุมนุมก่อให้บังเกิดหลักฐานแห่งความเชื่อ (เครดิต) แล้วกู้เงินมาใช้เปนทุนประกอบการหาลี้ยงชีพให้กว้างขวางโดยเสียดอกเบี้ยแต่น้อย แลได้จัดที่จังหวัดพิศณุโลกเปนการทดลองครั้งแรก ต่อมาก็จะจัดที่จังหวัดลพบุรีแล้วจังหวัดพระนครสรีอยุธยาอีก มีสหกรณ์ทวีขึ้นเปนลำดับ ได้รับผลสมดังพรราชประสงค์ทุกประการ

                ดังนี้ในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปก พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้เสด็จประทับแรมหลายราตรีที่จังหวัดพิศณุโลก ซึ่งเปนจังหวัดแรกในระยะทาง้สด็จพระราชดำเนอรครั้งนี้ ได้ทรงพระอนุสรถึงการสหกรณ์ซึ่งสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราชทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้จัดตั้งขึ้นในจังหวัดนี้แล้ว มีพระราชประสงค์จะใคร่ทอดพระเนตรกิจการของสหกรณ์ปละความเปนอยู่ของสมาชิก จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชวโรกาสให้สมาชิกสหกรณ์บ้านดอน ไม่จำกัดสินใช้ แลกรรมการอำนวยซึ่งเปนผู้แทนสหกรณ์ในจังหวัดนี้ทุกามาคม เผ้าทูลละอองทุลีพระบาทในวันที่ ๗ มกราคม พระพุทธศักราช ๒๔๖๙

                การที่สหกรณ์ได้รับพระมหากรุณาธิคุณเฝ้าทูลละอองชุลีพระบาทโดยเฉพาะนี้ เปนสวัสดิมงคลแก่การสหกรณ์ (Co-operative Movement) อย่างยิ่ง จึงรวบรวม “แถลงการณ์สหกรณ์ พระพุทธศักราช ๒๔๖๙” ขึ้นทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวาย ในคราวเสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลฝายเหนือ เพื่อเปนที่ระลึกในศุภมงคลสมัยนี้สือไป