ในงานศพพระเพลงไพเราะข้าพเจ้าตั้งใจจะให้มีหนังสือเรื่องใดเรื่องหนึ่งแจกเป็นที่ระลึกแต่การที่จะใช้หนังสือเรื่องอะไรนั้นเป็นปัญหายากอยู่เสมอเผอิญนึกได้ว่าพระเพลงไพเราะ นามตัวชื่อโสมก็ทำให้ข้าพเจ้าระลึกถึง ได้ถึงเรื่องมหาสุดโสมซึ่งเป็นเรื่องที่ข้าพเจ้าชอบมากเรื่องหนึ่งจึงได้นำมาพิมพ์เป็นเล่มที่แจกอยู่นี้เรื่องมหาสุดโสมเป็นชาดกของเก่าท่านเจ้าคุณพระพิมลธรรมอาจารย์ของข้าพเจ้าได้เคยปรารภกับข้าพเจ้าหลายครั้งว่าเป็นเรื่องดีนักและท่านได้แปลออกเป็นภาษาไทยเรื่องเมื่อราว 10 ปีมาแล้วข้าพเจ้าได้อ่านตลอดแล้วเห็นว่าเป็นเรื่องดีจริงๆใคร่จะให้นักอ่านหนังสือได้อ่านเรื่องนี้มากๆ แต่คำแปลของท่านเจ้าคุณอาจารย์ได้แปลอย่างพยายามรักษาต้นฉบับและแปลโดยตั้งใจจะให้เป็นหนังสือสำหรับ ผู้อ่านที่เคยเล่าเรียนทางธรรมและภาษาศาสตร์อย่างสูงมาแล้วส่วนผู้อ่านทั่วไปจะเข้าใจยากข้าพเจ้าใคร่จะให้มีฉบับอ่านง่ายๆไว้อีกสักฉบับหนึ่ง สำหรับนักอ่านทั่วทั่วๆไปจึงได้ให้นางวิจิตรวาทการถอดความลงเป็นภาษาง่ายอย่างชนิดParaphrase ดั่งที่พิมพ์ในหนังสือเล่มนี้เรื่องมหาสุดโสมนี้ข้าพเจ้าได้ลองแต่งเป็นละครแสดงเป็นพิเศษครั้งหนึ่งในวันที่ 29 มีนาคมพ.ศ.2480 ซึ่งเป็นวันเกิดของเจ้าคุณพหลพลพยุหเสนานายกรัฐมนตรีมีอายุครบ 50 ปีแม้ทำเป็นละครสั้นๆ ก็ปรากฏว่ามีผู้สนใจมากข้าพเจ้าจึงหวังว่าผู้ที่ได้พบอ่านหนังสือเล่มนี้คงเห็นพ้องกับข้าพเจ้าว่าเรื่องมหาสุดโสมเป็นเรื่องดีน่าอ่านเรื่องหนึ่งและถ้าค่อยๆอ่านไปด้วยความพินิจพิเคราะห์แต่ต้นจนจบก็จะเห็นคุณค่าอย่างสูงทางวรรณคดีของเรื่องนี้ข้าพเจ้าขอ แนะนำไว้อีกอย่างหนึ่งว่าเมื่ออ่านฉบับง่ายที่พิมพ์ครั้งหนึ่งแล้วควรพยายามอ่านฉบับสูงที่เป็นฉบับของท่านเจ้าคุณอาจารย์จะได้พบอรรถรสและได้ความรู้แจ้งกระจ่างขึ้นอีกเป็นอันมากในส่วนตัวพระเพลงไพเราะได้รับราชการมาอย่างใดปรากฏอยู่ในประวัติซึ่งเจ้าหน้าที่เรียบเรียงพิมพ์ไว้ในหนังสือเล่มนี้แล้วในสมัยที่ข้าพเจ้าเป็นอธิบดีได้ใช้พระเพลงไพเราะเป็นแรงสำคัญในการจดบันทึกดนตรีไทยเป็นโน้ตสากลพระเพลงไพเราะเป็นผู้มีความรู้ทางดนตรีไทยเป็นอย่างสูง และเมื่อมาถึงแก่กรรมลงในขณะที่ทางราชการยังต้องอาศัยความรู้ของพระเพลงไพเราะ อยู่เป็นอันมากเช่นนี้จึงนับเป็นที่น่าเสียใจยิ่งนักขอกุศลบุญราศีอันเกิดแต่การเผยแพร่หนังสือเล่มนี้จนบรรลุผลเป็นสุขประโยชน์แก่ท่านผู้ที่ล่วงลับ ไปแล้วเทอญ