ในงานพระราชทานเพลิงศพพระยาอุไทยธรรม (หรุ่น วัชโรทัย)และคุณหญิงอุไทยธรรม (หลีวัชโรทัย)ณวัดมกุฏกษัตริยยาราม วันที่๒๖ มกราคม พ.ศ.๒๔๙๐ บุตรธิดามีความประสงค์จะตีพิมพ์จดหมายเหตุเรื่องพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงประชวรแจกเป็นที่ระลึกนำต้นฉบับหนังสือเรื่องนี้มามอบให้กรมศิลปากรช่วยจัดการให้กรมศิลปากรเห็นว่าสกุลวัชโรทัยรับราชการฉลองพระเดชพระคุณสมเด็จพระมหากษัตริย์ในพระราชวงศ์จักรีในหน้าที่ใกล้ชิดเป็นพิเศษสืบเป็นลำดับมาหลายชั่วคนจนถึงปัจจุบันการที่คิดตีพิมพ์หนังสือเรื่องนี้แจกเป็นที่ระลึกจึงเหมาะด้วยประการทั้งปวงเพราะเป็นเรื่องเนื่องด้วยพระราชประวัติตอนหนึ่งของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวซึ่งยังมิใคร่มีใครจะได้ทราบมากนักด้วยเป็นเรื่องที่ยังไม่แพร่หลายในฉบับที่มีอยู่ในหอสมุดแห่งชาติก็เป็นฉบับเขียนกรมศิลปากรจึงรับจัดพิมพ์ให้ตามประสงค์จนหมายเรื่องพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงประชวรนี้เดิมมีอยู่ ๒ ฉบับเจ้าพระยามหินทรศักดิ์ธำรง(ขำบุนนาค) แต่งไว้ในตอนท้ายพระราชพงศาวดารรัชกาลที่๔ฉบับ๑ ที่ตีพิมพ์ในสมุดเล่มนี้เป็นฉบับเจ้าพระยามหินทรศักดิ์ธำรงแต่งเจ้าพระยามหินทรศักดิ์ธำรงเป็นข้าหลวงเดิมในรัชกาลที่๔ ในเวลาเมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงประชวรนั้นเป็นพระยาบุรุษรัตนราชพัลลภจางวางมหาดเล็กอยู่ในผู้หนึ่งซึ่งได้อยู่เฝ้ารักษาพยาบาลข้างที่จึงได้รู้เห็นเหตุการณ์เมื่อทรงประชวรโดยใกล้ชิดข้อความที่เจ้าพระยาทิพากรวงศ์กล่าวไว้ในจดหมายเหตุฉบับของท่านก็เข้าใจว่าคงถามมาจากเจ้าพระยามหิทรศักดิ์ธำรงจดหมายเหตุทั้ง๒ ฉบับที่กล่าวมานี้มีข้อความสำคัญคลาดเคลื่อนกันอยู่บางแห่งแต่อ้างถึงพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมหลวงสมรรัตน์ศิริเชษฐ ซึ่งเวลานั้นปรากฏพระนามว่าพระเจ้าลูกเธอพระองค์เจ้าโสมาวดีเป็นผู้อยู่ประจำรักษาพยาบาลข้างที่เป็นมิตรพระองค์๓ว่าเป็นผู้เชิญพระกระแสรับสั่งออกมาข้างหน้าในเวลาเมื่อทรงประชวรนั้นเนืองๆเมื่อสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงแต่งจดหมายเหตุเรื่องพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวสวรรนคตตอนพรรณนาถึงเหตุการณ์เมื่อทรงประชวรทรงสงสัยข้อความที่กล่าวในจดหมายเหตุ๒ ฉบับนั้นจะตรัสถามผู้แต่งทั้งสองก็ไม่ได้ด้วยเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ก็ถึงพิราลัยและเจ้าพระยามหินทรศักดิ์ธำรงก็ถึงอสัญกรรมไปเสียแล้วจึงทูลถามกรมหลวงสมรรัตน์ฯเมื่อพศ๒๔๕๗ อันเป็นปีที่เริ่มทรงแต่งหนังสือเรื่องนั้นได้ความตามที่กรมหลวงสมรรัตน์ฯตรัสเล่าทรงเห็นแม่นยำชัดเจนสิ้นสงสัยจึงจดลงไว้ในหนังสือที่ทรงแต่งนั้นตามที่ได้ทราบจากกรมหลวงสมรรัตน์ฯเว้นไว้แต่แห่งใดที่กรมหลวงสมรรัตน์ฯไม่ทรงทราบจึงทรงจดตามจดหมายเหตุของเจ้าพระยามหิทรศักดิ์ธำรงที่ตีพิมพ์ในสมุดนี้เพราะฉะนั้นจดหมายเหตุเรื่องพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงประชวรจึงมีเป็น๓ฉบับด้วยการฉบับอื่นเคยตีพิมพ์แล้วแต่ฉบับนี้เพิ่งตีพิมพ์เป็นครั้งแรกอันหนึ่งในการตีพิมพ์หนังสือเรื่องนี้เจ้าภาพได้เรียบเรียงประวัติพระยาอุไทยธรรม(หรุ่น วัชโรทัย)ส่งมาขอให้เรียงลงไว้ด้วยจึงได้เรียงลงไว้ต่อจากคำนำนี้และมีข้อความที่ควรจะกล่าวเพิ่มเติมว่าสกุลวัชโรทัยนี้เป็นสกุลเก่าสืบเชื้อสายมาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยาปรากฏในพระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเรื่องพระราชพิธีสิบสองเดือนวัดสกุลณีได้เป็นภูษามาลามาแต่แผ่นดินพระมหาบุรุษเพทราชาสืบเนื่องกันมามิได้ขาดพระยาอุไทยธรรม (เพช็ร) ผู้เป็นปู่ของพระยาอุไทยธรรม (หรุ่น)ก็ได้รับราชการทรงเครื่องใหญ่มาแต่รัชกาลที่๑จนถึงรัชกาลที่๔ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงนับถือว่าเป็นผู้รู้มากครั้งหนึ่งมีข้อโต้เถียงกันในเรื่องทรงพระภูษาตามสีวันในเวลาสรงมุรธาภิเษกว่าลัทธิสี่วันของกรมภูษามาลาไม่เหมือนกับที่ใช้สีตามกำลังวันของโหรอยู่สองสี คือวันพฤหัสบดีการที่โหนว่าเป็นสีเหลืองภูษามาลาว่าเป็นสีน้ำเงินวันศุกร์ซึ่งว่าเป็นสีเลื่อมประภัสสรหรือใช้สีน้ำเงินกันอยู่นั้นผู้สามารถ Larva สีเหลืองเรื่องสีที่เถียงกันนี้พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงซักไซ้ไล่เลียงพระยาอุไทยธรรม (เพช็ร)หลายครั้งหลายคราวพระยาอุไทยธรรม(เพช็ร) ไม่ยอมเลยเป็นอันขาดว่าตั้งแต่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมาก็ได้เกิดถุ้งเถียงกันแล้วตกลงตามอย่างภูษามาลาเช่นนี้และว่าเคยใช้มาแต่ครั้งกรุงเก่าพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวก็ทรงยอมถ้าส่งมูรธาภิเษกแล้วก็ทรงพระภูษาสี่ วันแบบภูษามาลาเว้นไว้แต่ถ้ารับเปลี่ยนทักษาต้องตกลงยอมตามสีโหรดังนี้กรมศิลปากรขออนุโมทนากุศลบุญราศีทักษิณานุปทานกิจซึ่งบุตรและธิดาบำเพ็ญเพื่ออุทิศกัลปนาผลสนองคุณพระยาและคุณหญิงอุทัยธรรมด้วยความกตัญญูกตเวทีขออำนาจบุญกุศลทั้งปวงนี้จงดลบันดาลให้สำเร็จอิฐวิบากมนูญผลแก่ท่านทั้งสองนั้นตามสมควรแก่คติวิสัยในสัมปรายภพทุกประการเทอญ