โครงการสำรวจเอกสารโบราณ ประจำปีงบประมาณ 2568 ครั้งที่ 1 จังหวัดตาก ลำพูนและเชียงใหม่ ระหว่างวันที่ 20 - 25 มกราคม 2568
สำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม โดย กลุ่มหนังสือตัวเขียนและจารึก ได้ดำเนินงานโครงการสำรวจเอกสารโบราณ มีผู้ไปปฏิบัติงานตามโครงการจำนวน 5 ราย ดังนี้
1. นางสาวยุวเรศ วุทธีรพล นักภาษาโบราณชำนาญการพิเศษ
2. นางสาววชรพร อังกูรชัชชัย นักภาษาโบราณชำนาญการ (หัวหน้ากลุ่มงานสำรวจเอกสารโบราณ)
3. นางสาวหทัยรัตน์ บุญกอง นักภาษาโบราณปฏิบัติการ
4. นางสาวปุณยวีร์ ส่งเสริม นักภาษาโบราณปฏิบัติการ
5. นายทรงศักดิ์ วงษ์ศิวิลัย พนักงานขับรถยนต์
คณะทำงานได้ดำเนินโครงการสำรวจเอกสารโบราณ ประเภทคัมภีร์ใบลาน หนังสือสมุดไทย และ จารึก ในพื้นที่ 2 แห่ง ดังนี้
1. วัดเกาะตาเถียร อ.เมืองตาก จ.ตาก ได้รับความเมตตาจาก พระครูประทีปจันทรังษี เจ้าคณะตำบลไม้งาม เจ้าอาวาสวัดเกาะตาเถียร ที่อนุญาตให้คณะทำงานเข้าไปปฏิบัติงานภายในวัด อีกทั้งได้รับทราบข้อมูลเอกสารโบราณ จาก นางสาวภรณี เกียรติสิน นักวิชาการ วัฒนธรรมชำนาญการ จ.ตาก ที่ได้กรุณามาเยี่ยมคณะทำงาน
2. พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติหริภุญไชย จ.ลำพูน ได้รับอนุญาตจากนายณัฐพงษ์ แมตสอง ภัณฑารักษ์ชำนาญการ หัวหน้าพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติหริภุญไชย จ.ลำพูน ให้สำรวจและอ่านจารึก โดยมอบหมายให้นายทศพร ทองคำ ภัณฑารักษ์ปฏิบัติการ อำนวยความสะดวกแก่คณะทำงาน
คณะทำงานดำเนินการสำรวจและดูแลอนุรักษ์เบื้องต้น เอกสารโบราณ 3 ประเภท มี คัมภีร์ใบลาน หนังสือสมุดไทย และจารึก จากพื้นที่ 2 แห่ง รวมทั้งหมด 158 รายการ มีรายละเอียดดังนี้
1. วัดเกาะตาเถียร อ.เมืองตาก ต.ตาก ดำเนินการลงทะเบียนเสร็จแล้ว 2 รายการ และรอการลงทะเบียน 90 รายการ มีรายละเอียดดังนี้
- หนังสือสมุดไทย อักษรขอมไทย อักษรไทย อักษรธรรมล้านนา และอักษรจีน ภาษาบาลี ภาษาไทย และภาษาจีน จำนวน 2 รายการ ได้ดำเนินการสำรวจ ดูแลอนุรักษ์เบื้องต้น อ่านวิเคราะห์เนื้อหาเพื่อตัังชื่อเรื่อง จัดหมวด ออกเลขทะเบียน เขียนและติดผนึกป้าย
- คัมภีร์ใบลาน อักษรขอมไทย อักษรธรรมล้านนา และอักษรไทย ภาษาบาลี และภาษาไทย ได้ดำเนินการ สำรวจและคัดแยกประเภท คัมภีร์ใบลานฉบับเส้นจาร คัมภีร์ใบลานฉบับเส้นพิมพ์ และเปลี่ยนสายสนองเสริมความแข็งแรง ให้คัมภีร์ใบลานเส้นจาร จำนวน 90 รายการ มี 24 มัด เพื่อเตรียมลงทะเบียนในโอกาสต่อไป
2. พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติหริภุญไชย อ.เมืองลำพูน จ.ลำพูน สำรวจเอกสารโบราณ ประเภทจารึก จำนวน 66 รายการ มีรายละเอียดดังนี้
- จารึกที่มีข้อมูลทะเบียนเดิม ได้ดำเนินการตรวจสอบข้อมูลในแบบบันทึกข้อมูลทะเบียน และอ่านคัดถ่ายถอดเพิ่มเติม เพื่อข้อมูลจารึกที่สมบูรณ์ จำนวน 30 รายการ
- จารึกใหม่ ดำเนินการบันทึกข้อมูลในแบบบันทึกข้อมูลทะเบียนจารึก ทำสำเนาภาพถ่ายดิจิตอล และอ่านคัดถ่ายถอด เพื่อกำหนดอายุสมัยของจารึก พบจารึกบันทึกด้วยอักษรธรรมล้านนา อักษรไทยสุโขทัย อักษรฝักขาม อักษรไทย และอักษรไทยนิเทศ ภาษาไทย และภาษาบาลี จำนวน 36 รายการ
คณะทำงานนำทะเบียนจารึก ที่ได้จัดพิมพ์และเข้าเล่มเรียบร้อยแล้ว ไปถวายวัด จำนวน 2 แห่ง ดังนี้
1. วัดหนองเงือก อ.ป่าซาง จ.ลำพูน พระอธิการวีรยุทธ ยุทฺธวีโร เจ้าอาวาส ได้มอบหมายให้พระรังสรรค์ สํวโร มารับการถวายแทน โดยมีดร.บุญสุ่ม อินกองงาม ประธานคณะกรรมการฝ่ายไวยาวัจกร เป็นผู้ประสานงาน
2. วัดบ้านหลุก อ.เมือง จ.ลำพูน ถวายบัญชีให้ พระครูใบฎีกาวรายุ วรยุทฺโธ เจ้าอาวาส และได้ไปกราบลาสรีรสังขารพระครูอมรธรรมรัตน์ (อิ่นแก้ว อมรธมฺโม) อดีตเจ้าคณะตำบลหนองช้างคืน อดีตเจ้าอาวาสวัดบ้านหลุก ที่ได้ละสังขารไปแล้ว
การดำเนินการ สำเร็จลงได้ด้วยดี จึงขอกราบขอบพระคุณและขอบคุณทุกท่านที่ได้เมตตาและอำนวยความสะดวกเป็นอย่างดี โดยเฉพาะพระครูประทีปจันทรังษี เจ้าอาวาสวัดเกาะตาเถียร ท่านพระอธิการวีระยุทธ ยุทฺธวีโร เจ้าอาวาสวัดหนองเงือก พระครูใบฎีกาวรายุ วรยุทฺโธ เจ้าอาวาสวัดบ้านหลุก
ท่านอธิบดีกรมศิลปากร ผู้อำนวยการสำนักหอสมุดแห่งชาติ หัวหน้าพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หริภุญไชย ท่านผู้บริหารตามสายงาน หวังว่าจะได้รับความเมตตาให้ความอนุเคราะห์ ในโอกาสต่อไป