ตำราสยามไวยากรณ์ อักษรวิธีนี้ เดิมกรมศึกษาธิการ ได้เรียบเรียงขึ้นเป็นครั้งแรก ภายหลังท่านเจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดีได้เรียบเรียงขึ้นอีกเล่ม ๑ โดยย่อจากฉบับเก่า ละมีแก้ไขเปลี่ยนแปลงบ้างตามสมควร กุลบุตรได้อาศัยศึกษาเล่าเรียนเป็นลำดับมา แต่ตำราอักขรวิธีทั้ง ๒ เล่มนั้นหาจบบริบูรณ์ไม่ คือมีแต่ภาคที่ ๑ ว่าด้วยลักษณะตัวอักษร กับภาคที่ ๒ ว่าด้วยวิธีประสมอักษร ยังขาดภาคที่ ๓ ซึ่งว่าด้วยวิธีใช้ตัวอักษรอยู่
ครั้นมาเมื่อพุทธศก ๒๔๖๑ ข้าพเจ้าต้องเป็นผู้แสดงปาฐกถาว่าด้วยภาษาไทยที่สามัคยาจารย์สโมสร จำเป็นต้องดูตำราไวยากรณ์มีอักขรวิธีเป็นต้น เห็นเป็นโอกาสเหมาะจึงได้เรียบเรียงตำราอักขรวิธีเล่มนี้ขึ้น ในภาคที่ ๑ และที่ ๒ นั้น ได้อาศัยอักขรวิธีเดิมทั้ง ๒ เล่มนั้นเป็นหลัก ซึ่งนับว่าเป็นพระเดชพระคุณมาก และได้จัดระเบียบหมวดหมู่ใหม่ ทั้งแก้ไขตัดทอน และเพิ่มเติมขึ้นอีก ตามที่เห็นสมควร ส่วนภาค ๓ ว่าด้วยวิธีใช้อักษรนั้น ได้พยายามเรียบเรียงขึ้นเอง นับว่าเป็นของเกิดขึ้นใหม่ ซึ่งเข้าใจว่าคงจะมีข้อเคลื่อนคลาดหรือบกพร่องเกินเลยอยู่มาก
ถ้าท่านผู้ใดได้อ่าน เห็นว่ามีข้อเคลื่อนคลาดหรือบกพร่องเกินเลย ณ แห่งใด หรือควรจะแก้ไขดัดแปลงเป็นอย่างไร ขอได้โปรดกรุณาตักเตือนแนะนำมายังข้าพเจ้า ข้าพเจ้าจะมีความยินดีและขอบใจเป็นอันมากเพื่อจะได้เอาไว้แก้ไขให้ถูกต้องดีขึ้น ในเวลาที่พิมพ์คราวหน้า
๗๘ หน้า