นิพนธของ พระยาศรีภูริปรีชา

เนื้อหาอย่างย่อ

ในการที่ทรงกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ตั้งเมรุพระราชทานเพลิงศพท่านมหาเสวกโท พระยาศรีภูริปรีชา (กมล สาลักษณ์) บิดาข้าพเจ้าครั้งนี้ ข้าพเจ้ามาคำนึงถึงหนังสือซึ่งควรจะพิมพ์แจกเพื่อเปนที่ระฤกในการศพท่าน และเปนปฎิการคุณส่วนข้าพเจ้าผู้เป็นบุตรเห็นว่าไมมีหนังสืออะไรที่ดีกว่าหนังสือซึ่งท่านได้รจนาขึ้นเอง จึงเลือกได้เรื่องตำนานทัพเรือไทยซึ่งท่านได้รจนาขึ้นลงพิมพ์ในหนังสือสมุทสารและข้าพเจ้าได้รับอนุญาตจากท่านกรรมการราชนาวีแห่งกรุงสยาม สำหรับนำมาพิมพ์แล้วเรื่อง ๑ กับบทละครดึกดำบรรพ์เรื่องสิทธิธนู ซึ่งท่านได้รจนาขึ้นเพื่อให้แด่ท่านเจ้าพระยาเทเวศรวงษ์ วิวัฒน์ สำหรับจะแสดงที่โรงละครดึกดำบรรพ์นั้นเรื่อง ๑ (แต่ยังไม่เคยแสดง) กับคำเจรจาโขนหลวง ตอนสุครีพถอนพญารังชุด ๑ อนถวายลิงชุด ๑ ซึ่งได้เคยเล่นถวายตัวในพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงแล้ว กับโคลงสุภาษิตและเบ็ดเตล็ดตามที่ข้าพเจ้าสอบค้นได้เรื่อง ๑ มารวบรวมลงพิมพ์เปนของแจกในงานเมรุศพท่านเปนส่วนปฏิการคุณของข้าพเจ้าในครั้งนี้

                บทละครดึกดำบรรพ์ของท่านนั้น ถ้าจะมีที่แผกเพี้ยนจากแบบแผนละครบ้าง หวังว่าท่านผู้อ่านคงจะอภัย ด้วยเหตุว่าท่านได้เริ่มริรจนาขึ้นเพื่อให้แปลกเปนครั้งแรก ส่วนคำเจรจาโขนนั้น ข้าพเจ้าได้ทราบอยู่ว่า สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระนริศรานุวัตติวงษ์ได้ทรงกะวางบทแลจัดชุดให้ท่านเปนผู้ประพันธ์คำสำหรับโขนหลวงเล่นในคราวรับเจ้าฝรั่งหลายตอน แลบางตอนยังได้เล่นถวายตัวในพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงด้วย แต่ต้นฉบับกระจัดกระจายหายสูญเสียข้าพเจ้าเก็บรวบรวมได้เท่าที่ได้นำมาลงพิมพ์นี้

                สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระนริศรานุวัตติวงษ์ได้ทรงพระเมตตาโปรดช่วยเรียบเรียงประวัติประทานให้พิมพ์ในหนังสือเล่มนี้ด้วย ทั้งนี้นับเปนพระเมตตาคุณอันยิ่งใหญ่ เปนเกียรติยศแก่บิดาของข้าพเจ้าและสกุลสาลักษณเปนอันมาก

                หวังว่าหนังสือเล่มนี้คงจะเปนที่พอใจแห่งท่านผู้รับไม่ไร้ผล และกุศลกิจที่ข้าพเจ้าได้กระทำครั้งนี้ ถ้ามีญาณวิถีทางใดที่ท่านบิดาของข้าพเจ้าจะทราบได้แล้ว ขออนุโมทนาในกุศลเจตนาแห่งบุตรผู้กตัญญู


หมวด: หนังสือหายาก
หมวดรอง: -
วันที่รับเข้า: 24/05/2018