เนื่องในการที่กรมศิลปากรได้สำรวจ   และค้นพบโบราณสถานที่ตำบลคูบัวอำเภอเมืองราชบุรี   จังหวัดราชบุรี   ซึ่งปกคลุมอยู่ด้วย เนินดินและต้นไม้ประมาณกว่า 40 แห่ง   และเมื่อขุดลอกดูราว 3-4 แห่ง    ก็พบศิลปะโบราณวัตถุซึ่งส่วนมากเข้าใจว่าเป็นสมัยทราวดี   มีอายุราวพันกว่าปีมาแล้วจึงพิจารณาเห็นกันว่าโบราณสถานที่   ตำบลคูบัว  นี้อาจเป็นหลักฐานสำคัญแห่งหนึ่ง    ที่ใช้เป็นหลักในการศึกษาหาความรู้ทางประวัติศาสตร์  โบราณคดี  และ  แบบอย่างศิลปะ   ซึ่งเป็นช่องโหว่    อยู่ในประวัติศาสตร์  สมัยทราวดีแต่อาจต้องใช้เวลาสอบสวนค้นคว้าเป็นเวลายาวนาน   และ  มีความหวังกันอยู่ว่าถ้าสามารถขุดค้นตรวจสอบได้ตลอดทั่วถึง   อาจได้พบหลักฐานเพิ่มขึ้น  เช่น   อาจพบจารึก   หรือแบบอย่างศิลปกรรม   ซึ่งสามารถเปรียบเทียบให้รู้สมัย   และระยะเวลาในทางประวัติศาสตร์   และโบราณคดีได้ละเอียดแน่ชัดดีขึ้น   และถ้าพบหลักฐานเช่นนั้นก็จะเป็นกลุ่ม   โบราณสถานแห่งหนึ่งบนผืนแผ่นดินไทยซึ่งอำนวยประโยชน์แก่การศึกษาค้นคว้าให้ก้าวหน้าต่อไปไม่สิ้นสุด     แต่งบประมาณที่จะใช้ในการขุดค้น   และขุดแต่งมีอยู่จำกัดหาเพียงพอที่จะดำเนินงานต่อไปให้ตลอดได้ไม่    จึงได้ทำรายงานกลับเรียนเสนอไปถึง  ฯพณฯ  นายกรัฐมนตรีซึ่ง    ฯพณฯ นายกรัฐมนตรี   ก็โปรดให้ความสนับสนุนด้วยดีและบทให้นำเข้าเสนอในคณะรัฐมนตรี      แล้วมอบให้สำนักงบประมาณจัดสรรงบประมาณเพิ่มเติม   ให้กรมศิลปากรได้ดำเนินการขุดค้นต่อไปดังปรากฏในสำเนาหนังสือ    กราบเรียนของคณะรัฐมนตรี ว่าการกระทรวงศึกษาธิการ   และหนังสือของท่านเลขาธิการคณะรัฐมนตรี     ซึ่งนำมาพิมพ์ไว้ต่อไปในเล่มนี้แล้ว เมื่อข่าวการขุดพบโบราณวัตถุสถานที่   ตำบลคูบัว    จังหวัดราชบุรีแพร่ออกไป   การรถไฟแห่งประเทศไทยร่วมกับสถานีไทยโทรทัศน์ ( ช่อง 4  )    และหนังสือพิมพ์หลายฉบับต่างสนใจ    ในวิทยาการด้านนี้   และเสนอทั้งข่าว   และบทความอยู่เนืองๆ    ท่านผู้สนใจในการศึกษาหาความรู้ทางประวัติศาสตร์โบราณคดี   และแบบอย่างศิลปะ    ตลอดจนประชาชนต่างก็พากันไปชมแทบทุกวัน    บางท่านก็สอบถามมาด้วยใฝ่ใจใคร่หาความรู้     บางท่านก็เสนอความคิด เห็นแนะนํา   ผ่านไปทางคณะรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ    บ้างเสนอโดยตรงมายังกรมศิลปากรบ้าง   บางท่านก็ส่งข่าวคราว ให้ทราบถึงแหล่งโบราณสถาน   ซึ่งคาดว่าจะมีที่โน่นที่นี่   และอื่นๆ  บ้างซึ่งมีหลายอย่าง  และหลายรอบที่เจ้าหน้าที่ของกรมศิลปากร   ได้ตรวจชี้แจงและพยายามดำเนินการไปตามข้อเสนอแนะ   ส่วนที่กรุณาส่งข่าวเรื่องโบราณสถานบางแห่งก็ได้ส่งเจ้าหน้าที่ไปสำรวจแล้ว   และบางแห่งจะได้ดำเนินการสำรวจในโอกาสต่อไป    แต่เรื่องเหล่านี้ต้องพิจารณาดำเนินการด้วยหลักวิชาการและ ตาม กำลังเงินกำลังคน  โดยมุ่งผลในทางเป็นบ่อเกิดแห่งวิทยาการเป็นที่ตั้งจึงอาจล่าช้าไปบ้าง   หวังว่าคงได้รับอภัยและขอขอบใจไว้  ณ  ที่นี้ด้วย   แม้ในระยะนี้จะเป็นฤดูฝนไม่สะดวกแก่การเดินทางไปชมโบราณสถาน   ณ   ตำบลคูบัว   จังหวัดราชบุรี    แต่ก็ยังมีท่านผู้สนใจใคร่จะเดินทางไปชม   และติดต่อมาได้ทั้งทางกรมศิลปากรและการรถไฟแห่งประเทศไทย   ขอให้จัดขบวนรถพิเศษนำไปชม    กรมศิลปากร  จึงปรึกษาร่วมกับการรถไฟแห่งประเทศไทย   และสมาคมเพื่อการรักษาสมบัติวัฒนธรรม   ตกลงจัดขบวนจัดรถไฟขบวนพิเศษนำชมโบราณวัตถุสถาน   ตำบลคูบัว  จังหวัดราชบุรี  ขึ้น  เพื่อที่ท่านผู้ร่วมโบรานคดีสัญจรจะได้รักศึกษาหาความรู้ร่วมอยู่ร่วมชม    และเกิดความเพลิดเพลินตามสมควร    กรมศิลปากรจึงได้จัดทำแผนที่และแผนผังกับรวบรวมภาพ    และเรื่องราวเกี่ยวกับศิลปะและอาณาจักรทราวดี    จัดพิมพ์ขึ้นเป็นเล่มแจกจ่ายเป็นบรรณาการ    เพื่อเป็นแนวทางในการ   นำชมครั้งนี้ด้วย    แต่เป็นที่น่าเสียใจว่านับแต่เปิดการจองบัตรโบราณคดีสัญจรขึ้น    ก็ปรากฏมีท่านผู้สนใจขอร่วมโบราณคดีสัญจรมากมาย   แม้ทางการรถไฟแห่งประเทศไทยจะได้จัดตู้เพิ่มขึ้นในขบวนอีก     ก็ยังไม่เพียงพอที่จะสนองความประสงค์ได้ทั่วถึง    และมีหลายท่านไม่สามารถร่วมไปในโอกาสนี้ได้   จึงจำเป็นต้องขออภัยในเรื่องนี้ไว้ด้วย   และโดยเหตุที่ท่านผู้ร่วมโบราณคดีสัญจรครั้งนี้มีจำนวนมากท่านด้วยกัน   หากเจ้าหน้าที่ของการรถไฟแห่งประเทศไทย   และของกรมศิลปากรจัดบริการบกพร่องไปบ้าง   ก็หวังได้รับอภัยด้วยเมตตาจิตจากท่านผู้ร่วมโบราณคดีสัญจรทุกท่าน    อนึ่ง   เนื่องในการที่กรมศิลปากรได้ดำเนินการสำรวจและค้นพบ และ ขุดค้นโบราณวัตถุสถานะ  ตำบลคูบัว   จังหวัดราชบุรีครั้งนี้   ปรากฏว่าได้รับความร่วมมือช่วยเหลือเป็นอันเดียวจากคณะกรมการจังหวัด   นับแต่   ท่านผู้ว่าราชการจังหวัด  เป็นต้น มาตลอดจนประชาชนชาวจังหวัดราชบุรี    และโดยเฉพาะชาวบ้าน   ตำบลคูบัว   อำเภอเมืองราชบุรี   จังหวัดราชบุรี  ในนามของกรมศิลปากรข้าพเจ้าขอแสดงความขอบคุณไว้   ณ    ที่นี้ด้วย